Durreen Shahnaz była pierwszą obywatelką Bangladeszu na nowojorskiej Wall Street, gdy w 1989 roku zaczęła pracę jako analityk finansowy. Po dwóch latach wróciła do ojczyzny, gdzie zatrudnił ją Grameen Bank, dziś najbardziej znana na świecie instytucja specjalizująca się w mikrokredytach. To właśnie w Grameen zaczęła zastanawiać się, jak mikrofirmy przekształcić w duże, dochodowe przedsiębiorstwa.
Tak zaczęła się jej bardziej osobista przygoda z przedsiębiorczością społeczną. Charakterystyczna o tyle, że Durreen Shahnaz cały czas oscyluje na granicy dwóch światów: tradycyjnego biznesu w duchu liberalizmu i klasycznej przedsiębiorczości społecznej z gatunku Grameen Bank.
Platforma dla drobnego biznesu
OneNest, pierwsze przedsiębiorstwo społeczne założone w 1999 roku przed Durreen Shahnaz, było internetową platformą handlową z własną siecią dostaw i dystrybucji, która służyła tysiącom zarówno bardzo małych, ale i większych firm z całego świata produkujących handmade i fair trade. Firma działała do 2004 roku, kiedy Shahnaz zdecydowała się ją sprzedać. Inwestorzy OneNest nie byli wystarczająco zainteresowani społecznym znaczeniem platformy i nalegali, by domowych wytwórców zastąpić tanimi producentami z Chin. Co ciekawe, OneNest z podobną misją wciąż istnieje w sieci, chociaż nazwisko Shahnaz nie widnieje wśród nazwisk założycieli.
Durreen Shahnaz postanowiła stworzyć w Azji nowy system inwestycyjny, w którym firmy takie OneNest będą miały zdecydowaną przewagę nad tradycyjnymi producentami.
System dla inwestorów
W styczniu 2009 roku, w Singapurze powstało Impact Investment Exchange Asia, czyli pierwsza na świecie Giełda Papierów Wartościowych dla przedsiębiorstw społecznych. Tuż potem Durreen założyła Impact Investment Shujog – firmę zajmującą się ewaluacją wpływu społecznego. Shujog to szansa w języku bengalskim.
Impact Investment Exchange działa w oparciu o trzy platformy pozyskiwania kapitału. Impact Partners jest największą w Azji platformą crowdsoursingową, zrzeszającą ponad 400 inwestorów prywatnych. Impact Incubator wspiera finansowo rozwój nowych przedsiębiorstw społecznych. Impact Capital handluje papierami wartościowymi przedsiębiorstw społecznych.
Celem Impact Investment Exchange Asia jest wywarcie realnego, popartego dowodami wpływu na życie 100 milionów ludzi do 2020 roku dzięki stosowaniu narzędzi finansowych impact investing.
Gdzie inwestować?
W jakie konkretnie firmy można inwestować za pomocą Impact Investment Exchange? Ostatnią inicjatywą IIX Asia jest rozstrzygnięty pod koniec października 2015 roku konkurs dla przedsiębiorstw społecznych działających na rzecz pokoju – The IIX-N-Peace Innovation Challenge 2015.
Wśród zwycięzców jest filipińska firma Coffee For Peace działająca w skonfliktowanym regionie Mindanao. Tutejsza ludność muzułmańska od 1969 roku jest w konflikcie z chrześcijańskim rządem kraju. Model biznesowy firmy motywuje poszczególne rodziny i społeczności do komunikowania się i współpracy. Coffee For Peace działa na zasadzie kooperatywy, włączając w swoje szeregi wszystkich dostawców kawy, którym płaci się fair-tradowe honoraria. Co ciekawe z tutejszych ośmiuset rodzin, osiemdziesiąt procent farmerów to kobiety.
Arzu Studio Hope z Afganistanu jest przedsiębiorstwem społecznym świadomie nastawionym na wspieranie kobiet i ich roli w lokalnej społeczności oraz w walkę z ubóstwem. Słowo arzu oznacza nadzieję. Pracujące dla firmy Afganki produkują ręcznie tradycyjne dywany i inne przedmioty codziennego użytku.
Wonder Women z Indonezji upowszechnia i dystrybuuje wśród wiejskich społeczności kraju proste technologie związane z produkcją czystej energii. Mieszkanki lokalnych wiosek angażowane są w bezpośrednią sprzedaż i objaśnianie działania produktów takich jak: lampy solarne, filtry do wody czy bezpieczne z ekologicznego punktu widzenia kuchenki.
Koe Koe Tech z Birmy dostarcza rozwiązań informatycznych dla lokalnych ośrodków zdrowia, dzięki którym lekarze i instytucje mogą w bezpieczny sposób gromadzić informacje o konkretnych pacjentach. Koe Koe Tech udostępnia także edukacyjną aplikację medyczną która regularnie wysyła pacjentom krótkie informacje na temat ciąży czy dbania o małe dzieci.
Higher Ground z Nepalu prowadzi piekarnię, pracownię rękodzieła oraz działa na rzecz rozwoju lokalnych społeczności. W firmie pracuje 30 osób, w większości kobiety.
Buksh Energy z Pakistanu za cel stawia sobie upowszechnianie energii solarnej i innych źródeł czystej energii w Pakistanie.
Według Durreen Shahnaz wszystkie nagrodzone firmy, mimo swych niewielkich rozmiarów odgrywają bardzo ważną rolę w swoich lokalnych społecznościach. W przyszłości, dzięki wsparciu i odpowiednim inwestycjom, mogą stać się prawdziwymi liderami i motorami wielkich przemian. Konkurs organizowany został przez Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju oraz N-Peace, organizację działającą na rzecz pokoju w Azji. Mogły w nim brać udział wszelkiego rodzaju przedsiębiorstwa społeczne, organizacje pozarządowe prowadzące biznes lub tzw. impact enterprises, czyli „firmy wywierające wpływ“. Zwycięzcy mieli szansę zaprezentować swoją działalność na specjalnym wydarzeniu zorganizowanym w Nowym Jorku, gdzie znaleźć mogli m.in. potencjalnych inwestorów.